Güneş ışınları insan sağlığı için önemlidir. Güneşten gelen ışınlar, vücudumuzda bulunan, besinlerden aldığımız provitamin D’nin vitamin D’ye dönüştürülmesini sağlar. Güneşten gelen tüm ışınlar olumlu etkilere sahip değildir. Yararlı ışınlar ile birlikte dünyamıza ulaşan zararlı ışınlar, atmosferin ozon tabakasında engellenmektedir. Günümüzde, insanoğlunun zararlı aktiviteleri sonucu oluşan küresel ısınma ozon tabakasının incelmesine yol açmıştır. İncelen ozon tabakası, zararlı ışınları süzme konusunda yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle güneş ışınlarına karşı önlemlerin alınması gerekmektedir. Uzun süre güneş ışığına maruz kalmak, ciddi rahatsızlıkların oluşmasına sebep olabilir. Güneş koruyucu ürünlerin kullanılması, cilt lekeleri ve kanserini önlemede önemli rol oynamaktadır.
Güneş Işınları
Güneşten Dünya’mıza gelen ışınlar arasında UVB ve UVA ışınları bulunmaktadır. UVB ışınları, yaz mevsiminde yoğunlaşmaktadır. Yüksek enerjiye sahip oldukları için yanıklara ve cilt kanserine neden olabilmektedir. UVA ışınları ise dört mevsim boyunca etkilidir. Kış aylarında bile korunmayı gerektirir. Güneş lekeleri ve cilt kırışıklıklarına neden olmaktadır. Yaşlanmayı tetikler. Düşük enerjili oldukları için etkileri daha uzun bir süre içerisinde gözlemlenebilir. Güneş sadece cildimiz için değil gözlerimiz için de zararlı olabilir. Gözün merceğindeki lens kısmında yangınlara neden olan güneş ışınları, katarakt gibi göz hastalıklarına neden olabilir. Bu nedenle güneşten korunmak için yaz aylarının gelmesi beklenmemeli yaz kış korunmaya özen gösterilmelidir.
Güneşten Korunmak İçin
Güneşin zararlı etkileri, hassas bir yapıya sahip çocuklar için tehlikelidir. Gerekli önlemlerin alınmasında ebeveynlerin hassasiyet göstermesi gerekir. Dışarıda geçirilen oyun vakitlerinin uzun sürmesi, çocukların güneşe daha fazla maruz kalmasına neden olmaktadır. Ebeveynler çocukları dışarı çıkarmadan önce güneş kremi kullanmalıdır. Yaz aylarında kullanılan güneş kremlerinin yüksek faktörlü ve mineral filtreli olmasına dikkat edilmelidir. Güneşin etkilerinin hissedilir düzeyde olduğu 11.00 – 16.00 saatleri arasında dışarı çıkılmamalıdır. Dışarı çıkmanın gerekli olduğu durumlarda mutlaka güneş kremi kullanılmalıdır. Gölgede bulunmak güneş kremi kullanımına engel olmamalıdır. Kumsal, beton ve deniz gibi yüzeyler ışınların yansımasına neden olur.
Altı ayın altındaki bebeklerin cildini güneşten korumak adına, uzun pantolonlar ve uzun kollu kıyafetler kullanılmalıdır. Dışarı çıkarken geniş kenarlı şapkalar kullanılabilir. Göz sağlığını korumak adına güneş gözlüğü kullanılmalıdır. Çocukların güneş gözlüğü kullanımı için belirli bir yaştan bahsedilmemektedir. Ancak gözlük kullanmaktan rahatsızlık duymayan çocuklarda, ebeveynlerin tercihi ile kullanılabilir. Bazı uzmanlar güneş gözlüğü kullanımı için iki yaşından sonrasını tavsiye etmektedir.
Çocukların kemik sağlığı ve gelişimi için D vitaminine ihtiyaç duyulmaktadır. D vitamini sentezi de güneş ışığının varlığını gerektirir. Çocukların D vitamini ihtiyaçları için haftada üç gün on ya da on beş dakika güneşlenmek yeterlidir. Güneş koruma kremleri satın alınırken, UVA ve UVB ışınlarına karşı etkinlikleri kontrol edilmelidir. Hassas cilt problemi yaşamayanlar
bile minimum 15 SPF’e sahip güneş kremlerini tercih etmelidir. Çocukların ciltleri daha hassas olduğu için 15 SPF’den daha yüksek koruma faktörüne sahip ürünler tercih edilmelidir.
Güneş kremlerinin kullanımı ile ilgili yaygın bir hata gözlemlenmektedir. Güneş kremi cilt tarafından emilmeden etkisini gösteremez. Güneş kremi, güneşe maruz kalmadan en az 30 dk öncesinde sürülmüş olmalıdır. Deniz ya da havuz kenarlarında geçirilen günlerde, iki saatte bir krem sürülmelidir. Su ile uzun süre temas halinde olunacaksa, suya karşı dayanıklılık özelliğine sahip güneş kremleri kullanılmalıdır.
Güneşin etkileri hemen ortaya çıkmayabilir. Güneş yanıkları hızlı gelişen bir durum olsa da, uzun bir dönem sonucu oluşan hasarların ileride cilt kanseri ya da yaşlanma gibi etkileri olabilir. En etkili tedavi yöntemi, oluşabilecek hastalıklardan korunmaya yönelik önlemlerin zamanında alınmasıdır. Özellikle hassas bir cilt yapısına sahip çocuklarda güneşten korunma konusuna gereken özen gösterilmelidir. Ebeveynler, kullanılan ürünlerin sağlık açısından onaylanmış olmasına dikkat etmelidir.
